Birleşmiş Milletler Dünya Çevre Günü'nün bu yılki teması Yeniden Hayal Et, Yeniden Yarat ve Geri Yükle! Her yıl 5 Haziran'da BM Çevre Programı bize gezegenden hepimizin sorumlu olduğunu hatırlatıyor ve insanları zamanımızın en acil sorunlarından biri olan bu güzel yaşamda sürdürülebilir bir şekilde nasıl yaşanacağını çözmek için benzersiz ve yaratıcı yollar bulmaya teşvik ediyor.
Zamanı geri çeviremeyiz. Ama ağaç yetiştirebilir, şehirlerimizi yeşillendirebilir, bahçelerimizi yeniden düzenleyebilir, beslenme düzenimizi değiştirebilir, nehirleri ve kıyıları temizleyebiliriz. Biz doğayla barış yapabilen nesiliz. Kaygılı değil aktif olalım. Cesur olalım, çekingen değil. #GenerationRestoration'a Katılın — BM Çevre
2019'da BM ile ortaklaşa küresel bir girişim başlatıldı. Küresel olarak Eylem Anatomisi olarak adlandırılan bu girişimin amacı sürdürülebilir yaşam tarzlarını harekete geçirmek.
2021 Teması: Ekosistem Restorasyonu
Ekosistem restorasyonu, bozulmuş veya tahrip olmuş ekosistemlerin kurtarılmasına yardımcı olmanın yanı sıra hala bozulmamış ekosistemleri koruma anlamına gelir.
Restorasyon birçok şekilde gerçekleşebilir örneğin aktif olarak ekim yaparak veya doğanın kendi kendine iyileşmesi için baskıları kaldırarak. Bir ekosistemi orijinal durumuna döndürmek her zaman mümkün veya arzu edilen bir şey değildir. Örneğin, bir zamanlar orman olan arazilerde hâlâ tarım arazilerine ve altyapıya ihtiyacımız var ve toplumlar gibi ekosistemlerin de değişen iklime uyum sağlaması gerekiyor.
Bugün ile 2030 arasında, 350 milyon hektarlık bozulmuş karasal ve sucul ekosistemlerin restorasyonu, ekosistem hizmetlerinde 9 trilyon ABD doları üretebilir. Restorasyon ayrıca atmosferden 13 ila 26 gigaton sera gazını kaldırabilir. Bu tür müdahalelerin ekonomik faydaları, yatırım maliyetinin dokuz katını aşarken, eylemsizlik, ekosistem restorasyonundan en az üç kat daha maliyetlidir.
Ormanlar, tarım arazileri, şehirler, sulak alanlar ve okyanuslar dahil her türlü ekosistem restore edilebilir. Restorasyon girişimleri, hükümetler ve kalkınma ajanslarından işletmelere, topluluklara ve bireylere kadar hemen hemen herkes tarafından başlatılabilir. Bunun nedeni, bozulma nedenlerinin çok sayıda ve çeşitli olması ve farklı ölçeklerde etkilerinin olabilmesidir.
Bu yılki Dünya Çevre Günü'nün “Yeniden Hayal Et, Yeniden Yarat ve Geri Yükle” teması, olumlu dönüşümü etkinleştirmek için çalıştığımız tüm yöntemlerle gerçekten yankılanıyor. Bu yüzden, olumlu küresel değişim yaratmaya yardımcı olmak için hepimizin önümüzde sahip olduğu olasılıkları keşfetmek için bu fırsatı değerlendirmek istedim.
Yaptığımız her eylemin etrafımızdaki dünya üzerinde bir etkisi vardır - özellikle bunlar birçok ile çarpılırsa, makro faydalara yol açan mikro değişiklikler yapabiliriz.
Onarmak
Eko-Sistemlerin Restorasyonu ve Ekosistemlerin Değerinin Anlaşılması, BM Çevre'nin insanları bu yıl katılmaya çağırdığı iki ana eylemdir.
Dünyanın GSYİH'sının büyük bir yarısı, doğal sistemlere ve hizmetlere bağlıdır ve restorasyona yatırılan her 1 ABD Doları, yaklaşık 30 ABD Doları ekonomik fayda sağlar. Daha fazla işletme, hükümet ve birey bunu bu on yıl için bir hedef olarak benimserse, sürdürülebilirliğe yönelik ne kadar olumlu küresel değişime sahip olabileceğimizi hayal edin.
Ekosistem restorasyonu sadece ağaçları yeniden dikmek ve doğal alanların yeniden vahşileşmesini desteklemekle ilgili değildir. Bu çok önemli olmakla birlikte, aynı zamanda, başlangıçta ormansızlaşma ile ilgili şirketlerden ve ürünlerden aktif olarak elden çıkarmakla da ilgilidir.
Our World in Data istatistik sitesi şöyle açıklıyor: “Dünya her yıl yaklaşık 5 milyon hektar orman kaybediyor. Bunun %95'i tropiklerde meydana gelir. Bunun en az dörtte üçü tarımdan kaynaklanıyor - mahsul yetiştirmek, hayvancılık yapmak ve kağıt gibi ürünler üretmek için ormanları temizlemek.”
Ekosistem restorasyonu sürdürülebilirlik için kritik öneme sahiptir, çünkü hepimiz Dünya'da yaşamı sürdürmek için doğanın sağladığı hizmetlere güveniyoruz.
Her şey birbirine bağlıdır, bu nedenle bir sistemi yok ettiğimizde, diğer tüm sistemlerin dengede çalışabilme kapasitesini aşındırmaya başlarız. Bu, insan vücudundan bir bütün olarak gezegene kadar, sürdürülebilirliğin temel kavramlarından biridir, tüm sistemler bir homeostaz veya uyum durumuna doğru çalışır.
Sürdürülebilirlik, mevcut doğrusal ekonominin yaptığı gibi onlara karşı değil, doğal sistemler içinde çalışma yollarını bulmakla ilgilidir.
Ormansızlaşma aynı zamanda günlük kağıt ve ahşap ürünler, düşük maliyetli yağların (palmiye yağı gibi) kullanımı ve yeni konut geliştirmeleri için arazi talebi ile de bağlantılıdır.
Tüm tüketim tercihlerimizin doğal dünya üzerinde doğrudan etkileri vardır, bu gizli etkileri anlayarak, her birimiz daha aktif günlük seçimler yapmaya başlayabiliriz ve bu da üreticilere uygulamalarını değiştirmeleri için fiyat sinyalleri gönderecektir.
Yeniden hayal et
Ormansızlaşma yoluyla önemli ekosistemlerin hızlı kaybını ele almanın kilit çözümlerinden biri, sürdürülemez tedarik zincirlerini bozmaktır. Bu, işletmelerin satın alma uygulamalarını değerlendirerek ve değiştirerek sürdürülebilirliği etkinleştirmesini ve bireylerin tüketim alışkanlıklarını değiştirmesini gerektirir.
Tedarik zincirlerinde sürdürülebilirlik, malzeme çıkarma, kaynak bulma yöntemleri, işleme, dağıtım, satış ve müşteri kullanımına kadar her açıdan neler olup bittiğine dair tam sistemli bir bakış açısı gerektirir. Sürdürülebilirlik, eylemlerimizin sosyal, çevresel ve ekonomik etkileriyle ilgili olduğundan, tedarik zinciri sürdürülebilirliği, çalışma koşulları aracılığıyla insanlar üzerindeki etkilere, çıkarma ve işlemenin çevresel etkilerine ve ayrıca ekonomik yönlere bakar.
BM Küresel İlkeler Sözleşmesi, iş liderlerini ve tedarik zincirlerini sürdürülebilir çözümler geliştirmede desteklemek için Birleşmiş Milletler tarafından kurulmuştur. 13.000'den fazla şirket kaydoldu ve yukarıdaki resimde gösterilen çerçevede 10 ilkeyi takip etti.
Daha döngüsel, sürdürülebilir ve yenilenebilir olmaları için hizmetlerini ve ürünlerini nasıl sunduklarını yeniden tasarlayan birçok öncü işletme ve kuruluş var. Loop, Mud Jeans, Fair Phone ve To Good to Go gibi tüketici ürünleri şirketleri, daha iyi ürün tasarımı ve hizmet sunum yaklaşımları yoluyla israfı ve kaynak kullanımını azaltan kapalı döngü iş modellerinin örnekleridir.
Yeniden Oluştur
Ormansızlaşma ve ekosistem tahribatının birçok nedeni insan kaynaklıdır. Bu sürdürülemez sistemleri yeniden tasarlayabilir ve ihtiyaçlarımızı karşılamak için doğanın sistemlerine karşı değil, onların içinde çalışan yeni yollar yaratabiliriz. Tasarımcıları ve üreticileri, her şeyi tasarlama ve üretme biçimimizi döngüsel ve sürdürülebilir bir ekonomik sisteme uyacak şekilde dönüştürecek araçlar ve kapasiteyle donatmaya yardımcı olmak benim kariyer hedeflerimden biri haline geldi.
Her birimiz yaşam tarzı ve tüketim değişikliklerini harekete geçirebiliriz, ancak elbette, iş yapma biçimlerini dönüştürmek ve ekonomiye değer katmak için dünyanın ürün ve hizmet sağlayıcılarına ihtiyacımız var.
Bu liderlik gerektirir ve çok şükür ki bunun birçok farklı sektörde olduğunu görmeye başlıyoruz. Bu değişiklikler kısmen, tüketici baskısının, hükümet düzenlemelerinin, CEO'ların ve yöneticilerin stratejik öngörülerinin bir sonucudur. İklim değişikliği, okyanuslardaki plastik atıklar ve altıncı kitlesel yok oluş gibi büyük çevresel sorunlarla karşı karşıya kalırken, şimdi nasıl enerji, ürün ve hizmet ürettiğimize dair çözümler bulma ve her şeyi nasıl ürettiğimiz konusundaki döngüyü kapatma zorluğuyla karşı karşıyayız.
Bu Dünya Çevre Günü, hepimizin katıldığı beş ana yaşam tarzı alanına (yemek, malzeme, hareket, para ve eğlence) bakmak için biraz zaman ayırın ve şu anda yapabileceğiniz ve şirketlere işe yarayacak fiyat sinyalleri gönderecek hangi yaşam tarzı takasları yapabileceğinizi düşünün.
Enerji sağlayıcınızla iletişime geçebilir ve yenilenebilir kaynaklar hakkında soru sorabilir ve ardından, eğer teklif etmezlerse sağlayıcıları değiştirebilirsiniz. Emekli maaşınızı veya yatırım fonunuzu arayın ve tasarruflarınızın sürdürülemez bir geleceği desteklemediğinden emin olmak için etik yatırım hakkında bilgi alın.
Bu, birimizin bireysel olarak dünyayı kurtarmasıyla ilgili değil; ekonomiyi ve kültürü değiştirmeye yardımcı olmak için tüm günlük uygulamalarımız aracılığıyla hepimizin harekete geçmesiyle ilgili. Bu şekilde bireyler olarak daha iyi bir gelecek tasarlamaya yardımcı olabiliriz. Yeterince insan eylemlerimizi değiştirdiğinde, ekonomi taleplerimize göre değişir.
Bu on yılı, olumlu bir bozulma ve #nesil restorasyonu olacak şekilde tasarlayabiliriz.
Bir doz ilham almak için Amanda Gornan'ın dünyayı değiştirme sorumluluğunu omuzlamak için neden hepimizin çalışması gerektiğine dair inanılmaz sözlü şiirini izleyin.
Son olarak;
Dünya Çevre Günü ile ilgili yazımı hepimizin gözü önünde yaşanan ekolojik katliama yani Marmara denizine dikkat çekerek bitirmek istiyorum.
Marmara Denizini hayal ediyorum. Erguvan ve Ihlamur kokularının deniz kokusuyla karıştığı, denizinde lüferin palamutun, kılıç'ın, orkinos'un, kırlangıç'ın bol olduğu atıkların denize dökülmediği, bulanıklığın olmadığı..
7000 yıllık dünyanın en genç denizinin yok oluşuna tanıklık ediyoruz ve buna bağlı olan tüm türlerin kaybolmasına..
Marmara Denizindeki müsilaj sorunu ile ilgili ayrıntılı bilgiyi bu röportajda okuyabilirsiniz. https://birartibir.org/ekoloji/1170-cesedin-curumesidir-bu
Referans: